Immuungemedieerde Hemolytische Anemie (IMHA) is een aandoening waarbij het dier zijn eigen rode bloedcellen afbreekt. Deze afbraak van eigen cellen is het gevolg van een abnormale immuunreactie. Het immuunsysteem, ook wel het afweersysteem genoemd, herkent de rode bloedcellen niet meer als lichaamseigen cellen en reageert erop als waren het indringers van buiten. Net als in het geval van een infectie met een virus of een bacterie zorgt het immuunsysteem er vervolgens voor dat de bloedcel wordt vernietigd. IMHA is een van de meest voorkomende oorzaken van bloedarmoede bij de hond en de kat.
Oorzaken van IMHA
IMHA kan verdeeld worden in twee typen: de primaire vorm, ook wel de auto-immuunhemolytische anemie genoemd, en de secundaire vorm. In geval van primaire IMHA is er geen oorzaak aanwijsbaar. Het is een storing in het afweersysteem zelf, vandaar de term auto-immuun. Het is de meest voorkomende vorm bij de hond. IMHA kan ook veroorzaakt worden door een proces ergens in het lichaam. Er is een lange lijst met ziekten en processen bekend die secundaire IMHA kunnen veroorzaken. Ook kan IMHA veroorzaakt worden door het gebruik van bepaalde medicijnen, door een vaccinatie en door een bijensteek. Er zijn diverse infecties bekend die secundaire IMHA kunnen veroorzaken. Bij katten zijn dat bijvoorbeeld FeLV (het leukemie virus), FIV (kattenaids) en Mycoplasma. Een aantal tropische en subtropische parasieten als Babesia, Leishmania en Ehrlichia zijn, met name bij honden, gevreesde veroorzakers van bloedarmoede tengevolge van secundaire IMHA.
Kwaadaardige processen in het lichaam zijn soms ook de oorzaak van immuungemedieerde afbraak van rode bloedcellen. Bekend is het bijvoorbeeld van maligne lymfoom (lymfklierkanker) en leukemie. Een andere tumor die soms leidt tot IMHA is een bepaald type milttumor, het hemangiosarcoom.
Welke dieren kunnen IMHA krijgen
IMHA komt zowel voor bij honden als bij katten. Alle rassen en kruisingen kunnen erdoor getroffen worden, maar bij bepaalde hondenrassen zien we het vaker dan bij andere. Dit zijn onder andere Cocker spaniels, Poedels, Old English sheepdogs, Collies en Ierse setters.
Verschijnselen
De verschijnselen zijn afhankelijk van de ernst en de duur van de ziekte. Sloomheid, weinig uithoudingsvermogen, gebrek aan eetlust en bleke slijmvliezen zijn symptomen die meestal aanwezig zijn. In ernstiger gevallen zijn de dieren niet of nauwelijks nog in staat om te staan, is de ademhaling snel en oppervlakkig en is op de borstwand een bonzend hart te voelen. Soms is de urine rood gekleurd en zijn de slijmvliezen in bijvoorbeeld de mondholte geel gekleurd.
Diagnose
De diagnose wordt gesteld via een uitgebreid lichamelijk onderzoek en een aantal specifieke laboratoriumonderzoeken. De meeste van deze bloedonderzoeken kunnen in het laboratorium van de EVBN uitgevoerd worden.
Behandeling
IMHA wordt onder andere behandeld met medicijnen die de afbraak van de rode bloedcellen remmen. Dit worden immunosuppresiva genoemd. Als er sprake is van secundaire IMHA dan dient uiteraard de onderliggende ziekte behandeld te worden. Omdat de afbraak vaak erg snel gaat is er nogal eens sprake van een ernstige bloedarmoede. In dat geval zal het dier een bloedtransfusie krijgen. IMHA is een ernstige aandoening waarbij voortdurend gecontroleerd en eventueel bijgestuurd dient te worden. Behandeling dient om die reden onder intensive care condities plaats te vinden.
De EVBN heeft voor dit doel de beschikking over een opnameruimte met 24 uurs bewaking.