Met de naam coumarinen wordt een groep van stoffen aangeduid die gebruikt worden als bestrijdingsmiddel voor ratten en muizen. De werkzaamheid berust op de stollingsremmende eigenschappen van deze stoffen. Coumarinen remmen de vorming van de zogenaamde vitamine K afhankelijke stollingsfactoren. Daardoor wordt de concentratie van deze factoren (II, VII, IX en X) te laag en is het bloed niet meer in staat om te stollen. De rat of muis die van dit gif gegeten heeft zal dood gaan ten gevolge van uitwendige of inwendige bloedingen.
Rattengif wordt meestal aangeboden in de vorm van graankorrels of pellets waar het gif in verwerkt is. De kleur van het product is vaak fel rood of blauw, zodat het voor mensen direct duidelijk is dat het niet om gewone graankorrels gaat. Voor honden geldt dit uiteraard niet. Niet zelden gebeurt het dat een hond het gif kan bereiken en het vervolgens opeet, met een vergiftiging als gevolg. Hoe ernstig die vergiftiging is hangt af van de het soort rattengif en de opgenomen hoeveelheid. In het algemeen zijn vergiftigingen met rattengif echter ernstig en levensbedreigend.
Verschijnselen van een vergiftiging met rattengif
De eerste verschijnselen zijn niet eerder dan 3 tot 4 dagen na opname van het gif te verwachten. Dit is belangrijk om te weten. Denk dus niet wanneer uw hond een dag na opname van het gif vrolijk rondloopt en z’n bak keurig leeg eet dat het wel mee zal vallen. Niets is minder waar. De ellende gaat nog komen!
De verschijnselen worden veroorzaakt door bloedingen en de plaats van de bloeding bepaalt welke verschijnselen de hond zal vertonen. Bij neusbloedingen zal een bloedneus opvallen, bloedingen in de blaas veroorzaken rode urine en wanneer de bloedingen in het maag-darmkanaal optreden zal de ontlasting zwart of rood zijn.
In de meeste gevallen echter zullen de bloedingen niet uitwendig optreden, maar inwendig. In de buikholte bijvoorbeeld, maar vooral de borstholte is een plaats waar honden die rattengif gegeten hebben vaak bloeden. Aan de buitenzijde van het dier is in dat geval niets van een bloeding te zien. Slechts de gevolgen van de bloeding zijn zichtbaar. Bleke slijmvliezen, weinig uithoudingsvermogen en een bonzend hart zijn het gevolg van de bloedarmoede. Nogal eens vertonen honden met een cumarinevergiftiging hoesten of een kuchje ten gevolge van de ophoping van bloed in de borstholte of de longen.
Diagnose
Als gezien wordt dat de hond rattengif eet, of wanneer de rattengifkorrels in de ontlasting gevonden worden is de diagnose snel gesteld. Vaak bestaat er echter onzekerheid over de opname van rattengif, of is de eigenaar zich zelfs van geen kwaad bewust. Zeer regelmatig komt het voor dat de hond rattengif eet terwijl de eigenaar niet wist dat dit in de buurt te vinden was. Een hele enkele keer wordt een hond bewust vergiftigd, maar dit komt maar weinig voor.
De diagnose kan gesteld worden met behulp van bloedstollingonderzoek. Dit onderzoek is in het laboratorium van de EVBN beschikbaar.
Behandeling
Als gezien wordt dat een hond rattengif eet is het van belang om zo snel mogelijk een dierenarts op te zoeken. Deze zal de hond laten braken waardoor het gif uit de maag wordt verwijderd. Dit kan tot 2 uur na opname van het rattengif. Daarna is het gif vanuit de maag in de darm gekomen en heeft braken geen zin meer. Het dier zal dan behandeld gaan worden met tabletten die de werking van het gif tegen gaan. Hoe lang de hond hiermee behandeld moet worden hangt af van het soort gif en de opgenomen hoeveelheid.
Zijn er eenmaal verschijnselen in de vorm van inwendige of uitwendige bloedingen aanwezig, dan zijn meer maatregelen nodig. . Het leven van het dier kan in dat geval gered worden door zo snel mogelijk de missende stollingsfactoren aan te vullen. Dit gebeurt door een transfusie met bloedplasma. Dit zal de bloedingen binnen 1 tot anderhalf uur stoppen.Als het dier erg veel bloed verloren heeft is het soms zelfs nodig om een bloedtransfusie te geven. Ook na de plasmatransfusie zal de hond nog enkele weken tabletten moeten gebruiken om de aanmaak van nieuwe stollingsfactoren mogelijk te maken.
Rattengif bij de kat
Rattengifvergiftigingen van katten komen ook voor, zij het veel minder vaak dan bij de hond. De reden is dat er niet veel katten zijn die graankorrels eten. Vergiftigingen bij katten worden meestal veroorzaakt door het eten van een vergiftigde muis.
Het doel van dit artikel is achtergrondinformatie te geven over een bepaalde aandoening. Het vervangt niet het advies van een dierenarts en het is zeker niet de bedoeling dat u zelf de diagnose gaat stellen. Raadpleeg altijd een dierenarts als u twijfelt aan de gezondheid van uw hond of kat.
